جلسه ۱۰۹ از کلاس های زندگی معنوی

به گزارش اداره روابط عمومی موسسه سبک زندگی آل یاسین ؛ دکتر محمد تقی فعالی در ابتدا خلاصه ای از جلسه گذشته ( جلسه ۱۰۸ ) ارائه کرد و بعد از آن گفت :

باب پنجم: تفکّر
وَ أَنْزَلْنا إِلَیْکَ الذِّکْرَ لِتُبَیِّنَ لِلنَّاسِ ما نُزِّلَ إِلَیْهِمْ وَ لَعَلَّهُمْ یَتَفَکَّرُونَ. (نحل: ۴۴)
اعْلَمْ أَنَّ التفکر تلمّس البصیره لاستدراک البغیه. وَ هُوَ ثلاثه أَنْوَاعِ: فکره فی عین التوحید، وَ فکره فی لَطَائِفِ الصنعه، وَ فکره فی معانى الْأَعْمَالِ وَ الْأَحْوَالِ. فَأَمَّا الفکره فی عین التوحید، فهی اقْتِحَامِ بَحْرِ الْجُحُودُ، لا ینجى مِنْهُ إِلَّا الِاعْتِصَامِ بضیاء الکشف، وَ التمسک بِالْعِلْمِ الظَّاهِرُ.
نکته اول: متعلق تفکر
متعلق تفکر در قرآن شش مورد بیان شده است:
• وحی و نبوت(انعام/۵۰)
• قرآن(حشر/۲۱، نحل/۴۴)
• پدیده‌های اجتماعی(بقره/۲۶۶)
• تاریخ و ابعاد آن (احزاب/۱۷۶)
• مرگ (زمر/۴۹)
• امور تکوینی(آل عمران/۱۹۱)
 آیا تا کنون به دعوت قرآن به تفکر در امور ششگانه فوق، پاسخ مثبت داده‌ایم.(وقت و هزینه)
 راه گشایش بشر، تفکر (در اموری که خالق هستی به او گفته) است. چرا که فکر خالق است.
نکته دوم: تعریف تفکر
در فراز بعدی خواجه تفکر را تعریف می‌کند. تفکر یعنی به‌کارگیری بصیرت جهت نیل به نتیجه. فکر در منطق و فلسفه مجموع سه حرکت است:
• حرکت از مجهول به مطلوب(مبادی به مطالب)
• حرکت میان مطالب(معلومات درونی) و انتخاب یک مطلوب (معلوم)
• حرکت از مطلوب(معلوم) به سمت مجهول نخستین
 مقایسه تعریف منازل و منطق:
شباهت: در تعریف منازل، تفکر نوعی حرکت است از مبدأ به مقصد. در تعریف منطق، ما نتیجه‌گرا و غایت‌گرا هستیم.
تفاوت: تفاوت مهم در بصیرت است. اگر شخص به کشفی نائل آید و با آن بصیرت به غایت و نتیجه‌ای سیر نماید، این تفکر است. به بیان دیگر مقدمات تفکر در تعریف منطقی از سنخ علوم حصولی‌ است اما مقدمه تفکر در علم سیروسلوک(عرفان) و این کتاب، از سنخ علم حضوری است. بصیرت و کشف نوعی علم حضوری است. اگر عارفی به کشف و شهودی دست یافت و آن را مقدمه نیل به نتیجه‌ای کرد، این فرآیند نامش تفکر است.
نکته سوم: گونه‌شناسی تفکر

متن کامل و صوت این جلسه از کلاس های زندگی معنوی را می توانید در قسمت درس گفتارهای سبک زندگی ( جلسه ۱۰۹ ) دنبال کنید.