معرفی کتاب «رانندگی در ایران: بایسته‌ها و راهکارها» | اثر سیدامیر سخاوتیان
راهنمای جامع فرهنگ رانندگی در ایران بر اساس آموزه‌های اخلاقی، فقهی و اجتماعی
معرفی کتاب «رانندگی در ایران: بایسته‌ها و راهکارها»
کتاب «رانندگی در ایران: بایسته‌ها و راهکارها» نوشته سید امیر سخاوتیان، اثری جامع و منحصربه‌فرد است که به تحلیل پدیده رانندگی در جامعه ایران از منظری فرهنگی، اخلاقی و دینی می‌پردازد. این کتاب که توسط انتشارات مؤسسه فرهنگی هنری سبک زندگی آل یاسین به چاپ رسیده، تلاش می‌کند تا با تلفیق آموزه‌های اسلامی و تحلیل‌های جامعه‌شناختی، چارچوبی برای اصلاح و ارتقای فرهنگ رانندگی در کشور ارائه دهد.
چکیده
این کتاب پدیده رانندگی را فراتر از یک مهارت فنی صرف می‌بیند و آن را به‌عنوان یک پدیده فرهنگی و اجتماعی تحلیل می‌کند که بازتابی از سبک زندگی، اخلاق و ارزش‌های یک جامعه است. نویسنده با آسیب‌شناسی دقیق مشکلات و ناهنجاری‌های موجود در فرهنگ رانندگی ایران، از جمله تجمل‌گرایی، خشونت و عدم رعایت حقوق دیگران، ریشه‌های این مسائل را در ضعف بنیان‌های اخلاقی و فرهنگی جستجو می‌کند. در نهایت، کتاب با تکیه بر منابع دینی و اسلامی، مجموعه‌ای از «بایسته‌ها» (اصول ضروری) و «راهکارها» را برای دستیابی به یک سبک رانندگی مطلوب، ایمن و انسانی ارائه می‌دهد.
موضوع و محتوای کلی کتاب
موضوع اصلی کتاب، آسیب‌شناسی فرهنگ رانندگی در ایران و ارائه راهکارهای اصلاحی بر پایه سبک زندگی اسلامی-ایرانی است. این اثر تلاش دارد تا نشان دهد که رانندگی ایمن و مسئولانه، بیش از آنکه نیازمند قوانین سخت‌گیرانه باشد، به درونی‌سازی ارزش‌های اخلاقی مانند خیرخواهی، صبر، بخشش و رعایت حقوق دیگران وابسته است. محتوای کتاب شامل سه بخش اصلی است:
- مفهوم‌شناسی: تعریف مفاهیم کلیدی مانند فرهنگ، وسیله نقلیه و رانندگی.
- پیشینه‌شناسی: مروری بر تاریخچه حمل‌ونقل در جهان و ایران.
- آسیب‌شناسی و راهکارها: تحلیل عمیق مشکلات رانندگی در ایران و ارائه راه‌حل‌های مبتنی بر اخلاق و فقه اسلامی.
ساختار و محتوای کتاب
کتاب در سه فصل اصلی و یک نتیجه‌گیری جامع سازمان‌دهی شده است:
-
فصل اول: مفهوم‌شناسی و پیشینه‌شناسی رانندگی
این فصل با تعریف مفاهیم بنیادین مانند فرهنگ، وسیله نقلیه و راننده آغاز می‌شود. سپس، تاریخچه‌ای از حمل‌ونقل در جهان، از دوران باستان (اختراع چرخ و کشتی) تا عصر مدرن (ماشین بخار، اتومبیل و هواپیما) ارائه می‌دهد. در ادامه، تاریخچه حمل‌ونقل و صنعت خودروسازی در ایران به‌طور خاص بررسی می‌شود.
-
فصل دوم: بایسته‌های سبک رانندگی مطلوب و مهارت‌های ضروری
این فصل، هسته اصلی بخش تجویزی کتاب است و به دو بخش تقسیم می‌شود:
- بایسته‌های رانندگی: این بخش شامل اصول اخلاقی (رانندگی عاقلانه، خیرخواهی، بخشش، بردباری)، حقوقی (رعایت حقوق دیگران) و عمومی (رعایت قوانین، امداد و نجات) است.
- نگاهی به احکام شرعی: در این بخش منحصربه‌فرد، نویسنده به بررسی مسائل فقهی مرتبط با رانندگی مانند قاعده ضمان (مسئولیت)، قاعده لاضرر، احکام نماز در سفر و رانندگی بانوان از دیدگاه مراجع تقلید می‌پردازد.
-
فصل سوم: آسیب‌شناسی رانندگی در ایران
این فصل به‌طور مفصل به تحلیل مشکلات و ناهنجاری‌های موجود در فرهنگ رانندگی ایران می‌پردازد. این آسیب‌ها در سه دسته کلی طبقه‌بندی شده‌اند:
- آسیب‌های عمومی: شامل آسیب‌های اخلاقی (تجمل‌گرایی، خودخواهی، ناسزاگویی، خشونت)، فنی (بیمه، نقص خودرو، جاده‌های غیراستاندارد) و مقرراتی (ناکارآمدی قوانین، تخلف).
- آسیب‌های شغل رانندگی: بررسی مشکلات اخلاقی، مالی و خانوادگی رانندگان حرفه‌ای.
- راهکارها: در پایان فصل، راهکارهایی عملی مانند فرهنگ‌سازی و ایجاد بسترهای فنی مناسب برای بهبود وضعیت ارائه می‌شود.
نتیجه‌گیری کتاب
کتاب با تأکید بر این نکته به پایان می‌رسد که اصلاح فرهنگ رانندگی تنها از طریق اقدامات قانونی و پلیسی ممکن نیست، بلکه نیازمند یک تحول فرهنگی و اخلاقی عمیق است. راهکار اصلی، بازگشت به ارزش‌های اسلامی-ایرانی و ترویج یک “سبک زندگی” مبتنی بر معنویت، مسئولیت‌پذیری و احترام به حقوق دیگران است.
رویکرد نویسنده
سید امیر سخاوتیان با رویکردی بین‌رشته‌ای، موضوع رانندگی را از زوایای جامعه‌شناسی، روان‌شناسی، فقه، اخلاق و تاریخ بررسی می‌کند. وجه تمایز اصلی رویکرد او، نگاه دینی و ارزشی به این پدیده مدرن است. او تلاش نمی‌کند مسائل را صرفاً با تحلیل‌های سکولار توضیح دهد، بلکه با استناد به آیات، روایات و قواعد فقهی، یک چارچوب هنجاری برای “رانندگی مطلوب” ترسیم می‌کند.
نقاط قوت کتاب
- موضوع نو و کاربردی: پرداختن به یک مسئله روزمره و ملموس از دیدگاهی جدید.
- رویکرد منحصربه‌فرد: تلفیق مباحث دینی و اخلاقی با تحلیل‌های اجتماعی و فنی.
- ساختار منسجم: طبقه‌بندی دقیق مفاهیم، بایسته‌ها و آسیب‌ها.
- جامعیت: پوشش ابعاد مختلف موضوع از تاریخچه تا احکام شرعی.
- زبان ساده و روان: ارائه مطالب به شیوه‌ای که برای عموم مخاطبان قابل فهم است.
مخاطبان هدف کتاب
این کتاب برای طیف گسترده‌ای از مخاطبان مفید و خواندنی است:
- عموم مردم: به‌ویژه رانندگان و خانواده‌های آنان.
- سیاست‌گذاران و مسئولان: مدیران حوزه حمل‌ونقل، راهنمایی و رانندگی و نهادهای فرهنگی.
- پژوهشگران و مبلغان دینی: علاقه‌مندان به کاربرد آموزه‌های دینی در مسائل اجتماعی معاصر.
- دانشجویان: رشته‌های علوم اجتماعی، فر هنگی، الهیات و مدیریت.
اهمیت کتاب
اهمیت این اثر در تلاش برای ارائه یک راه‌حل فرهنگی و ریشه‌ای برای یکی از معضلات جدی جامعه ایران است. کتاب «رانندگی در ایران» نشان می‌دهد که چگونه می‌توان با بازگشت به اصول اخلاقی و معنوی، ناهنجاری‌های اجتماعی را کاهش داد و سبک زندگی سالم‌تر و انسانی‌تری را ترویج کرد. این کتاب یک نمونه موفق از کاربردی کردن آموزه‌های دینی برای حل مسائل روزمره است.
مشخصات کتاب
عنوان: رانندگی در ایران؛ بایسته‌ها و راهکارها
نویسنده: سید امیر سخاوتیان
ناشر: مؤسسه فرهنگی هنری دین و معنویت آل یاسین
ویراستار: محمدرضا آتشین‌صدف
صفحه‌آرایی: فاطمه رحمن‌زاده قمی
طراحی جلد: احمد خان بابائی
تاریخ انتشار: چاپ اول، زمستان ۱۳۹۵
شابک: ۹۷۸-۶۰۰-۷۹۱۷-۵۴-۱
تعداد صفحات: حدود ۲۲۰ صفحه
برای تهیه این کتاب به مؤسسه سبک زندگی آل یاسین مراجعه و یا با شماره ۰۲۵۳۲۹۲۳۸۲۷ تماس حاصل فرمایید.
آدرس: قم، خیابان شهید صدوقی (زنبیل آباد)، خیابان شهید اسماعیل شهبازی، پلاک ۹۳
درگاه فروشگاه اینترنتی ناشر: www.timaas.ir