طراحی اسباب‌بازی بر اساس شناخت و بررسی نقش فرهنگ و طراحی به منظور آموزش نمادها و سنت‌های ایرانی به کودکان

چکیده:
فرهنگ هر ملت، همچون سند هویت آن ملت به‌شمار می‌رود. فرهنگ، امری اکتسابی است و فرهنگ‌آموزی به‌ویژه در دوران کودکی صورت می‌گیرد. در ابتدا، نوزاد انسان بی فرهنگ پای به این جهان می‌گذارد و به مرور زمان، در اثر آموزش‌های محیط اطراف خود به درکی جامع از جهان پیرامون خود دست پیدا می‌کند. بازی، شادترین و سازنده‌ترین فعالیتی است که کودکان در طول دوران کودکی‌شان انجام می‌دهند. اسباب‌بازی‌هایی که کودکان با آن‌ها بازی می‌کنند، توسط بزرگسالان طراحی و تولید می‌شود که از یک طرف نشان‌دهنده‌ی توجه و علاقه‌ی آنان به کودکان و از طرفی دیگر، حاوی پیام‌هایی است که بزرگ‌ترها خواهان آموزش آن‌ها به کودکان‌اند. به‌طور کلی، هدف اسباب‌بازی‌ها، انتقال آن دسته از اطلاعات، نمادها و پیام‌هایی است که هر جامعه‌ای خواستار آموزش آن‌ها به کودکان است. این‌که طراحان از طریق اسباب‌بازی‌ها، چه پیام‌هایی را به کودکان انتقال دهند، اسباب‌بازی را به ابزاری مفید و کارآمد و یا مخرب، در شکل‌گیری شخصیت کودکان تبدیل خواهد کرد. متأسفانه امروزه، اکثر اسباب‌بازی‌های کودکان ایرانی را اسباب‌بازی‌های وارداتیِ فرهنگ‌های گوناگون تشکیل می‌دهد و از این‌رو، محتوای پیام‌های انتقالی و آموزشی آن‌ها، متناسب با فرهنگ ایرانی نیست. نمی‌توان در مقابل واردات این اسباب‌بازی‌ها و یا بازی کردن کودکان با آن‌ها، ایستادگی کرد؛ اما می‌توان به طراحی و تولید اسباب‌بازی‌های جذاب و متناسبی پرداخت که فرهنگ ایرانی را به کودکان آموزش دهند و آنان را با اصل و ریشه‌ی خویش آشنا سازند. در این پژوهش سعی شده است که در ابتدا، به گردآوری اطلاعات حول کلید واژه‌های اصلی این پژوهش، شامل: فرهنگ (نمادها و سنت‌های ایرانی)، آموزش، کودکان، بازی و اسباب‌بازی و طراحی پرداخته شود. (نمادها و سنت‌ها، از زیرشاخه‌های اصلی فرهنگ هستند که عامل یگانگی، همبستگی، همدلی و تعلق افراد یک ملت، به آن ملت‌اند.) در ادامه، میزان آشنایی کودکان ایرانی، با نمادهای ایرانی سنجیده شده و در نهایت، از طریق طراحی اسباب‌بازی، به آموزش دسته‌های مناسبی از این نمادها، که کودکان ایرانی، آشنایی کم‌تری با آن‌ها دارند، پرداخته خواهد شد.