عوامل و زمینه‌های گرایش به مواد مخدر
نویسنده: حمید فلاحتی
| عوامل خطرساز | مثال‌ها |
|---|---|
| محیط اجتماعی | زندگی کردن در یک ناحیه فقیر اقتصادی با مشخصات زیر: ۱. بیکاری، ۲. مسکن ناکافی، ۳. شیوع فراوان جُرم، ۴. شیوع فراوان مصرف مواد غیرقانونی |
| وضعیت اقلیت | ۱. تبعیض نژادی، ۲. فرهنگی که به آن در جامعه بها داده نشود، ۳. تفاوت در همگون سازی نسلی، ۴. موانع فرهنگی و زبانی در به دست آوردن مراقبت‌های بهداشتی کافی، ۵. توقع موفقیت پایین از سوی جامعه |
| محیط خانوادگی | ۱. وابستگی والدین به الکل و مواد دیگر، ۲. غفلت و سوء رفتار والدین، ۳. داشتن والدین ضد اجتماعی، ۴. سطوح بالای تنش خانوادگی، ۵. زندگی در خانواده پرجمعیت، ۶. داشتن والدین بیکار، ۷. تحصیلات پایین والدین، ۸. والدین منزوی، ۹. دارا بودن یک والد، ۱۰. بی‌ثباتی خانواده، ۱۱. سطوح بالای تعارض خانوادگی و یا خشونت، ۱۲. غیبت والدین که ناشی از جدایی یا مرگ باشد، ۱۳. فقدان آیین‌های خانوادگی، ۱۴. تسلط ناکافی والدین و تماس کم کودک با آن‌ها، ۱۵. نقل مکان فراوان خانواده |
| آسیب پذیری سرشتی کودک | ۱. فرزند یک معتاد الکلی یا دیگر مواد، ۲. فاصله کم‌تر از دو سال بین کودک و هم‌شیره‌های بزرگ‌تر او، ۳. نقص‌های تولد، ۴. آسیب‌پذیری عصب ـ روان‌شناختی، ۵. ناتوانی‌های فیزیکی، ۶. مشکلات روانی یا رفتاری، ۷. ناتوانی‌های یادگیری |
| مشکلات رفتاری اولیه | ۱. پرخاش‌گری همراه با شرم، ۲. پرخاش‌گری، ۳. بازداری اجتماعی کم، ۴. مشکلات هیجانی، ۵. ناتوانی در ابراز عواطف به شکل مناسب، ۶. حساسیت زیاد، ۷. ناتوانی در سازگاری و مقابله با فشار روانی، ۸. مشکلات ارتباطی، ۹. مشکلات شناختی، ۱۰. عزت نفس پایین |
| مشکلات دوره نوجوانی | ۱. شکست در مدرسه یا فرار از آن، ۲. بزهکاری، ۳. اعمال خشونت‌آمیز، ۴. دسترسی به مصرف مواد، ۵. فعالیتهای جنسی اولیه، ۶. حاملگی در دوره نوجوانی، ۷. خودکشی، ۸. بیماری، ۹. مشکلات روانی |
| تجربه ها و رفتار منفی نوجوانان | ۱. فقدان وابستگی و علاقه به جامعه (خانواده، مدرسه و اجتماع)، ۲. سرکشی و عدم همنوایی، ۳. مقاومت در برابر مراجع قدرت، ۴. نیاز شدید به استقلال، ۵. بیگانگی فرهنگی متناقض، ۶. احساس شکست، ۷. ناامیدی، ۸. اعتماد به نفس پایین، ۹. ناتوانی در ایجاد ارتباطات، ۱۰. آسیب‌پذیری در مقابل فشار منفی همتایان |
| ردیف | عنوان | شرح | مرجع |
|---|---|---|---|
| ۱ | ۲۴۶میلیون مصرف‌کننده مواد مخدر در سال ۲۰۱۳ | گزارش جهانی مصرف مواد مخدر مقابله با مواد مخدر و جرم ملل متحد در سال ۲۰۱۵ نشان می‌دهد که در سال ۲۰۱۳ میلادی ۲۴۶ میلیون نفر از مواد مخدر مصرف کرده‌اند. همچنین ۲۷ میلیون نفر جزو معتادانی‌اند که وضعیت بحرانی دارند و تقریبا نیمی از آنان معتادان تزریقی‌اند. همچنین حدود بیش از یک میلیون نفر از معتادان تزریقی در سال ۲۰۱۳ به HIV مبتلا بوده‌اند. | ایسنا / ۶ تیر ۱۳۹۴ |
| ۲ | شناسایی یک میلیون و ۳۲۵ هزار نفر فرد معتاد در کشور | براساس آمارها که یک میلیون و ۳۲۵ هزار نفر فرد معتاد در کشور شناسایی شده است، اکنون ۱۰ درصد از معتادان را زنان تشکیل می‌دهند و متأسفانه براساس نظر کارشناسان، آمار زنان مصرف کننده مواد مخدر و روان‌گردان‌ها در کشور روز به روز در حال افزایش است. | ایرنا / ا اردیبهشت ۹۴ |
| ۳ | اعتیاد ۱.۶ درصد دانش‌آموزان و ۲.۶ درصد دانشجویان | قائم مقام دبیرکل ستاد مبارزه با مواد مخدر با بیان اینکه سن اعتیاد در ایران ۱۵ سالگی است، اظهار کرد: ۱.۶ درصد دانش‌آموزان و ۲.۶ درصد دانشجویان اعتیاد دارند. | ایسنا / ۳ اسفند ۹۳ |
| ۴ | ۱۵ هزار معتاد متجاهر در تهران | طیب زاده نوری، نماینده مردم تهران، ری، شمیرانات، اسلامشهر و پردیس در مجلس شورای اسلامی، گفت: برخی افراد معتاد متجاهر بوده و در خیابان‌ها تحت عنوان کارتن خواب‌ها شناخته می‌شوند که تعداد آنان بسیار زیاد است، به‌طوری‌که در حال حاضر حدود ۱۵ هزار معتاد در سطح استان تهران وجود دارد که بسیاری از آنان هیچ محل اسکانی ندارند. | پرتال ستاد مبارزه با مواد مخدر/ ۱۵ اردیبهشت ۹۴ |
| ۵ | ۲۸ هزار معتاد بی‌خانمان در استان تهران | بابک دین پرست، معاون کاهش تقاضا و مشارکت‌های اجتماعی ستاد مبارزه با مواد مخدر با اعلام اینکه ۴۹ درصد معتادان بی‌خانمان در استان تهران زندگی می‌کنند، اظهار کرد: تعداد معتادان بی‌خانمان در استان تهران به رقم ۲۸ هزار نفر می‌رسد. | ایسنا / ۴ تیر ۹۳ |
| ۶ | پنج میلیون و ۵۰۰ هزار ایرانی درگیر موضوع مواد مخدر | محمدحسین شاهکویی، دبیر شورای هماهنگی مبارزه با مواد مخدر استان گیلان گفت: پنج میلیون و ۵۰۰ هزار ایرانی درگیر موضوع مواد مخدرند و ۵۵ درصد آمار طلاق، ناشی از مواد مخدر است. | ایسنا / ۱۰ تیر ۹۴ |
| ۷ | مرگ سالانه ۳۰۰۰ معتاد در ایران | علیرضا نوروزی، رییس اداره پیشگیری و درمان سوء مصرف مواد مخدر وزارت بهداشت گفت: سالانه ۳۰۰۰ نفر بر اثر اعتیاد در کشور جان خود را از دست می‌دهند. | پرتال ستاد مبارزه با مواد مخدر / ۲۷ خرداد ۹۴ |
پایش سبک زندگی، سال دوم، شماره ۱۰، آذر ۱۳۹۴، صفحات ۹۸-۱۰۰.