طراحی اسباب‌بازی در راستای فرهنگ یاری‌گری برای کودکان

چکیده:

تمایل به کارِ گروهی در جوامع توسعه یافته، یکی از فرهنگ‌های رایج در این جوامع است که موجب انسجام جمعی، تقویت اخلاق کار و بالا رفتن عزت نفس می‌شود و هم‌زمان باعث بهبود بازده کار می‌گردد. فرهنگ کار گروهی در ایران به شکل فرهنگ یاری‌گری در عرصه‌های مختلف فعالیت‌های اجتماعی در جوامع سنتی ظاهر شده است؛ اما عواملی چون ضعف اساسی در دانش مربوط به نظام‌های سنتی داخلی و ناتوانی در درک و بومی‌سازی دانش‌های جدید، موجب تضعیف فرهنگ یاری‌گری در ایران شده است. یاری‌گری می‌تواند یکی از مهم‌ترین عوامل فرهنگی مؤثر بر توسعه و تعمیق کار گروهی، تقویت همبستگی، نشاط و همدلی اجتماعی باشد. از آن‌جایی که فرهنگ و محصولات فرهنگی موجود در آن بر هم تأثیر گذاشته و از هم تأثیر می‌پذیرند، از اسباب‌بازی که یکی از محصولات فرهنگی است می‌توان در حفظ و دوام فرهنگ یاری‌گری بهره جست. همچنین بازی و اسباب‌بازی، ابزار مهمی در فرهنگ‌پذیری و اجتماعی کردن کودکان هستند. در این پژوهش، تلاش بر این بود تا با بررسی ابعاد مختلف فرهنگ یاری‌گری و بازی، نحوه شکل‌گیری، پیام‌ها و کارکردهای آن‌ها درک شود؛ سپس با الگوبرداری از آن‌ها، محصولی (اسباب‌بازی) در همان پارادیم طراحی شود. نتایج حاصل از پژوهش نشان داد که بازی و اسباب‌بازی می‌تواند بستر مناسبی برای انتقال فرهنگ یاری‌گری در بین کودکان باشد. طرح نهایی نیز بر اساس مهم‌ترین معیارهای استخراج شده از پژوهش ارائه شده است.