معرفی کتاب «سواد رسانه‌ای؛ آشنایی با تکنیک‌ها و مهارت‌های بهره‌مندی فعال از رسانه» | اثر اکرم عقیلی امجد
راهنمای جامع تحلیل پیام‌های رسانه‌ای، حفظ هویت فرهنگی و تربیت شهروندان منتقد
موضوع و محتوای کلی کتاب
کتاب «سواد رسانه‌ای؛ آشنایی با تکنیک‌ها و مهارت‌های بهره‌مندی فعال از رسانه»، تألیف اکرم عقیلی امجد، اثری ضروری در عصر ارتباطات و اطلاعات است. این کتاب به خوانندگان کمک می‌کند تا در دنیای پرهیاهوی رسانه‌ها، از حالت انفعالی خارج شده و به مصرف‌کننده‌ای فعال و تحلیلگر تبدیل شوند. موضوع اصلی کتاب «سواد رسانه‌ای»، توانمندسازی افراد برای درک عمیق پیام‌های رسانه‌ای، ارزیابی آن‌ها و بهره‌مندی هوشمندانه از فضای رسانه‌ای است.
در عصری که ۹۵% ایرانیان از تلفن همراه و ۳۲ میلیون گیمر روزانه ۹۳ دقیقه را پای بازی‌های دیجیتال سپری می‌کنند، کتاب «سواد رسانه‌ای» به مثابه نقشه راهی برای نجات از انفعال اطلاعاتی است. این اثر نه تنها مفاهیم پایه رسانه را آموزش می‌دهد، بلکه با رویکردی اسلامی-ایرانی، خواننده را به سلاحی مجهز می‌کند تا:
– 🔍 پیام‌های رسانه‌ای را از زوایای سیاسی، اقتصادی و ایدئولوژیک تحلیل کند.
– 🛡️ در برابر تهاجم فرهنگی شبکه‌های ماهواره‌ای و شستشوی مغزی رسانه‌ها مقاومت کند.
– 📱 استفاده از فضای مجازی و شبکه‌های اجتماعی را به فرصتی برای رشد تبدیل نماید.
ساختار و محتوای کتاب
کتاب با رویکردی تحلیلی و آموزشی، مباحث مرتبط با سواد رسانه‌ای را در پنج فصل اصلی به شرح زیر مورد بررسی قرار می‌دهد:
- کلیات: شامل چیستی سواد رسانه‌ای، تاریخچه آن و اهمیت و ضرورت فراگیری این مهارت در دنیای امروز. در این بخش به آمارهای جالب توجهی از میزان استفاده ایرانیان از تلفن همراه و شبکه‌های اجتماعی نیز اشاره شده است.
- اهداف، اصول، ابعاد و ویژگی‌ها: در این بخش به اهداف اصلی و فرعی رسانه‌ها (مانند تربیت و هدایت)، اصول بنیادین مهارت سواد رسانه‌ای (از جمله عرضه گزینشی وقایع، تجربه واقعیات بیرونی، و تصویرسازی رسانه‌ای) و ابعاد و ویژگی‌های اصلی سواد رسانه‌ای (مانند پیوستاری و چندبعدی بودن) پرداخته می‌شود.
- نظریه‌های سواد رسانه‌ای: شامل بررسی نظریه‌های کلیدی مانند نظریه انتقادی و نظریه سواد رسانه‌ای شناختی، و همچنین تحقیقات پیرامون سواد رسانه‌ای.
- لزوم آموزش سواد رسانه‌ای: در این بخش به تهدیدات پیش روی رسانه، ثمرات سواد رسانه‌ای، و نقش والدین، فرزندان، و نهادهایی چون آموزش و پرورش و صدا و سیما در این زمینه اشاره شده است.
- راهکارهای ارتقای مهارت سواد رسانه‌ای: ارائه راهکارهای عمومی و اختصاصی برای تقویت این مهارت.
نتیجه‌گیری کتاب
کتاب در بخش نتیجه‌گیری تأکید می‌کند که سواد رسانه‌ای صرفاً به معنای “تماشا نکردن” نیست، بلکه به معنای “توجه کردن، با دقت نگاه کردن و انتقادی فکر کردن” است. این مهارت به شهروندان کمک می‌کند تا در مواجهه با پیام‌های رسانه‌ای منفعل نباشند، بلکه فعالانه به رمزگشایی و ارزیابی آن‌ها بپردازند و در نهایت، به درک درستی از پیام‌های رسانه‌ای دست یابند.
رویکرد نویسنده
اکرم عقیلی امجد با رویکردی تحلیلی و آموزشی به موضوع سواد رسانه‌ای پرداخته است. ایشان با تبیین مفاهیم پیچیده به زبانی ساده و کاربردی، و ارائه راهکارهای عملی، به خوانندگان در درک بهتر رسانه‌ها و تعامل هوشمندانه با آن‌ها یاری می‌رساند. تمرکز بر بهره‌مندی فعال از رسانه و نه صرفاً محدودیت، از ویژگی‌های بارز رویکرد مؤلف است.
نقاط قوت کتاب
- تحلیل جامع چیستی، تاریخچه و اهمیت سواد رسانه‌ای.
- بررسی اهداف، اصول، ابعاد و ویژگی‌های سواد رسانه‌ای.
- معرفی نظریه‌های کلیدی در این حوزه.
- ارائه آمار و ارقام مستند از وضعیت مصرف رسانه در ایران.
- توجه به نقش والدین، فرزندان و نهادهای آموزشی در ارتقای سواد رسانه‌ای.
- ارائه راهکارهای عملی برای تقویت مهارت سواد رسانه‌ای.
- زبان روان و ساختار منظم.
مخاطبان هدف کتاب
این کتاب برای عموم افرادی که مصرف‌کننده رسانه هستند (از جمله والدین، دانشجویان، دانش‌آموزان و شهروندان عادی) و همچنین برای مربیان، معلمان، مشاوران و تمامی دست‌اندرکاران حوزه رسانه و فرهنگ مناسب است. در واقع، هر فردی که به دنبال درک و تعامل هوشمندانه‌تر با دنیای رسانه است، مخاطب این اثر محسوب می‌شود.
این کتاب فقط برای دانشجویان ارتباطات نیست! هر شهروندی که می‌خواهد در اقیانوس اطلاعات عصر دیجیتال غرق نشود، باید این اثر را به عنوان کتاب همراه زندگی خود برگزیند.
اهمیت کتاب
اهمیت کتاب “سواد رسانه‌ای” در توانمندسازی افراد برای رویارویی فعال و انتقادی با حجم عظیم اطلاعات و پیام‌های رسانه‌ای در عصر دیجیتال است. در زمانی که نفوذ رسانه‌ها بر فرهنگ، ارزش‌ها و باورها انکارناپذیر است، داشتن سواد رسانه‌ای به یک مهارت حیاتی برای جلوگیری از آسیب‌های فردی و اجتماعی، و حفظ هویت فردی و جمعی تبدیل شده است. این کتاب ابزاری ارزشمند برای دستیابی به این سواد ضروری است.
مشخصات کتاب
نام کتاب: سواد رسانه ای: آشنایی با تکنیک‌ها و مهارت‌های بهره‌مندی فعال از رسانه
مؤلف: اکرم عقیلی امجد
ویراستار: سید علی آقایی
ناشر: تیماس
نوبت چاپ: چهارم، زمستان ۱۴۰۳
شمارگان: ۳۰۰ نسخه
شابک: ۲-۵۰-۶۸۹۰-۶۲۲-۹۷۸
موضوع: سواد رسانه‌ای
امیدواریم مطالعه‌ی این کتاب، شما را در بهره‌مندی فعال و هوشمندانه از دنیای رسانه یاری رساند.
برای تهیه این کتاب به مؤسسه سبک زندگی آل یاسین مراجعه و یا با شماره ۰۲۵۳۲۹۲۳۸۲۷ تماس حاصل فرمایید.
آدرس: قم، خیابان شهید صدوقی (زنبیل آباد)، خیابان شهید اسماعیل شهبازی، پلاک ۹۳
درگاه اینترنتی ناشر: www.timaas.ir