معرفی کتاب «مهارت‌های ارتباطی همسران؛ عوامل کاهنده ارتباط میان همسران و راهکارهای مقابله با آن» | اثر اکرم عقیلی امجد
راهنمای عملی برای درک تفاوت‌های ارتباطی زن و مرد و تقویت پیوند زناشویی
چکیده
کتاب «مهارت‌های ارتباطی همسران؛ عوامل کاهندۀ ارتباط میان همسران و راهکارهای مقابله با آن» نوشته اکرم عقیلی امجد، یک راهنمای کاربردی و عمیق برای زوجینی است که به دنبال تقویت بنیان‌های زندگی مشترک خود هستند. این اثر با درک این واقعیت که بسیاری از مشکلات زناشویی ریشه در «اختلال در ارتباط و عدم تفاهم» دارند، به صورت موشکافانه به بررسی تفاوت‌های روان‌شناختی و شیوه‌های ارتباطی زن و مرد می‌پردازد. نویسنده با تلفیق یافته‌های روان‌شناسی، مطالعات اجتماعی و آموزه‌های غنی اسلامی، نقشه راهی روشن برای عبور از چالش‌های ارتباطی و رسیدن به یک رابطۀ سالم، صمیمی و کارآمد ارائه می‌دهد. این کتاب به همسران کمک می‌کند تا زبان یکدیگر را بهتر بفهمند، نیازهای متقابل را درک کنند و با استفاده از مهارت‌های عملی، عشق و احترام را در زندگی خود جاری سازند.
موضوع و محتوای کلی کتاب
موضوع محوری کتاب، ارتقای مهارت‌های ارتباطی در زندگی زناشویی با تمرکز ویژه بر درک و مدیریت تفاوت‌های جنسیتی است. محتوای کتاب حول سه محور اصلی شکل گرفته است:
- شناخت مفهوم ارتباط: کتاب با تعریف مفاهیم بنیادین خانواده و ارتباط، بر اهمیت حیاتی آن به عنوان سنگ بنای یک خانوادۀ سالم تأکید می‌کند.
- تحلیل تفاوت‌ها و تعارض‌ها: بخش بزرگی از کتاب به تشریح تفاوت‌های ذاتی و اکتسابی زنان و مردان در شیوه‌های تفکر، ابراز احساسات و برقراری ارتباط اختصاص دارد. نویسنده نشان می‌دهد که چگونه عدم آگاهی از این تفاوت‌ها منجر به سوءتفاهم و تعارض می‌شود.
- ارائه راهکارهای عملی و ارزشی: کتاب مجموعه‌ای از اصول، مهارت‌ها و راهکارهای عملی برای بهبود ارتباط (مانند هنر صحبت کردن و گوش دادن) و حل تعارض ارائه می‌دهد. این راهکارها در دو بستر روان‌شناختی و اسلامی مطرح شده و بر عواملی چون خدامحوری، گذشت، احترام و ابراز محبت تأکید دارند.
ساختار و محتوای کتاب
این کتاب ۷۲ صفحه‌ای در شش فصل اصلی و به صورت کاملاً ساختارمند، خواننده را در مسیر یادگیری مهارت‌های ارتباطی هدایت می‌کند:
- فصل اول: مفهوم‌شناسی: این فصل به تعریف خانواده، ارتباط و ضرورت و اهمیت آن در زندگی همسران می‌پردازد و پایه‌های نظری بحث را بنیان می‌نهد.
- فصل دوم: تفاوت‌ها در برقراری ارتباط: این بخش به صورت دقیق تفاوت‌های روانی و ارتباطی زن و مرد و تأثیر آن بر تعارضات زناشویی را بررسی می‌کند و نشان می‌دهد چرا مردان و زنان دنیا را متفاوت می‌بینند.
- فصل سوم: اجزاء ارتباط همسران: در این فصل، ابعاد مختلف ارتباط به دو دستۀ اصلی تقسیم می‌شود: ارتباط کلامی (صحبت کردن و گوش دادن) و ارتباط غیرکلامی )زبان بدن، چهره، ایما و اشاره(
- فصل چهارم: ارتباطات زناشویی: این فصل به اصول یک ارتباط سالم در زندگی مشترک می‌پردازد. مباحثی چون پذیرش انتقاد، چشم‌پوشی از خطا، مسئولیت‌پذیری، صبر و داشتن برنامه مشخص، از جمله سرفصل‌های این بخش است. همچنین، دیدگاه اسلام در مورد وظایف متقابل مرد و زن (اخلاق، رفتار، حجاب) به تفصیل بیان می‌شود.
- فصل پنجم: عوامل مؤثر در ارتباط زوجین: این بخش به بررسی عواملی می‌پردازد که پیوند عاطفی را تقویت می‌کنند، از جمله: خدامحوری، پرهیزکاری، احترام متقابل، ابراز عشق و محبت، و گذشت و ایثار.
- فصل ششم: پیامدهای کاهش ارتباط، عوامل کاهنده و راهکارها: فصل پایانی به آسیب‌شناسی روابط می‌پردازد و عوامل مخربی مانند خودبرتربینی، عیب‌جویی، عدم کنترل هیجانات منفی و اعتیاد اینترنتی را تحلیل کرده و راهکارهای عملی برای مقابله با آن‌ها ارائه می‌دهد.
نتیجه‌گیری کتاب
نویسنده در انتها نتیجه می‌گیرد که خانواده، بنیادی‌ترین نهاد تأمین نیازهای انسان است و کیفیت زندگی مشترک، ارتباط مستقیمی با کیفیت روابط میان همسران دارد. شناخت تفاوت‌های فردی و جنسیتی و آموزش مهارت‌هایی چون گفت‌وگو و حل مسئله، برای ساختن یک زندگی سالم ضروری است. علاوه بر این، تکیه بر اصول ارزشی و الهی مانند خدامحوری و تقوا، زوجین را در برابر تعارضات مقاوم‌تر می‌کند. بهبود روابط زناشویی نیازمند صبر، حوصله، آموزش مستمر و در صورت لزوم، مشاوره است.
رویکرد نویسنده
- تلفیقی و جامع: اکرم عقیلی امجد رویکردی چندبعدی دارد و حکمت اسلامی را با یافته‌های علمی روان‌شناسی و مطالعات اجتماعی در هم می‌آمیزد.
- آسیب‌شناسانه و درمانگر: کتاب ابتدا به ریشه‌یابی مشکلات (آسیب‌شناسی) می‌پردازد و سپس راهکارهای عملی و قابل اجرا برای حل آن‌ها (درمان) ارائه می‌دهد.
- مبتنی بر واقعیت: نویسنده با آوردن نقل‌قول‌ها و مثال‌های واقعی از زبان زوجین، مفاهیم را برای خواننده بسیار ملموس و کاربردی می‌کند.
- آموزشی و ساختارمند: ساختار منظم و فصل‌بندی منطقی کتاب، آن را به یک منبع آموزشی مناسب برای کارگاه‌ها و مطالعات فردی تبدیل کرده است.
نقاط قوت کتاب
- تمرکز بر تفاوت‌های جنسیتی: این رویکرد یکی از نقاط قوت اصلی کتاب است که به درک عمیق‌تر ریشۀ مشکلات کمک می‌کند.
- ارائه راهکارهای دوگانه: ارائه راهکارها هم از منظر روان‌شناختی و هم از دیدگاه اسلامی، کتاب را برای مخاطب ایرانی جامع و قابل پذیرش می‌سازد.
- زبان ساده و قابل فهم: متن کتاب روان و به دور از اصطلاحات پیچیده است و برای عموم قابل استفاده است.
- خلاصه و کاربردی: کتاب در حجم کم، محتوای غنی و کاربردی را ارائه می‌دهد.
مخاطبان هدف کتاب
- زوج‌های جوان و نامزدها: به عنوان یک راهنمای پیشگیرانه برای شروع یک زندگی مشترک آگاهانه.
- زوجین باسابقه: برای بازنگری در روابط و حل مشکلات ارتباطی ریشه‌دار.
- مشاوران خانواده و روان‌درمانگران: به عنوان یک منبع آموزشی مفید برای کار با زوجین.
- تمام افرادی که به دنبال درک بهتر دینامیک روابط انسانی و تفاوت‌های زن و مرد هستند.
اهمیت کتاب
در عصری که آمار طلاق و تعارضات زناشویی رو به افزایش است، کتاب «مهارت‌های ارتباطی همسران» به یک نیاز اساسی پاسخ می‌دهد. این کتاب تنها مجموعه‌ای از بایدها و نبایدها نیست، بلکه با ارائه «چرایی» مشکلات و «چگونگی» حل آن‌ها، به زوجین قدرت تحلیل و ابزار عملی برای ساختن یک رابطۀ پایدار و عاشقانه را می‌بخشد. اهمیت این اثر در رویکرد واقع‌بینانه و فرهنگی آن است که به خواننده کمک می‌کند تا همسر خود را نه به عنوان یک معما، بلکه به عنوان فردی با دنیایی متفاوت اما قابل درک، بپذیرد.
مشخصات کتاب
- نام کتاب: مهارت‌های ارتباطی همسران
- عنوان فرعی: عوامل کاهنده ارتباط میان همسران و راهکارهای مقابله با آن
- مؤلف: اکرم عقیلی امجد
- ویراستار: سید علی آقائی
- آماده‌سازی متن: حسن روشن
- صفحه‌آرا: سید اکبر موسوی
- ناشر: تیماس
- نوبت چاپ: چهارم
- سال چاپ: زمستان ۱۴۰۳
- موضوع: زناشویی — ارتباط | جنبه‌های روان شناسی
- مشخصات ظاهری: ۷۲ ص.؛ نمودار
- وضعیت فهرست‌نویسی فیپا: کتابنامه: ص ۶۷؛
- رده‌بندی دیویی: ۳۰۶/۸۱
- شماره کتابشناسی ملی: ۷۶۶۸۶۲۳
تلفن تهیه کتاب: ۰۲۵۳۲۹۲۳۸۲۷
آدرس مؤسسه: قم، خیابان شهید صدوقی (زنبیل‌آباد)، خیابان شهید اسماعیل شهبازی، پلاک ۹۳
درگاه فروشگاه اینترنتی ناشر: www.timaas.ir