آشنایی با موسسه فرهنگی ـ هنری دین و معنویت آل یاسین، گفتگو با حجت الاسلام و المسلمین دکتر فعالی
نویسنده: **مصاحبه شونده: دکتر فعالی **
حجت الاسلام والمسلمین دکتر محمد تقی فعالی، پژوهشگر و مدرس حوزه و دانشگاه، دارای مدرک سطح ۴ عرفان اسلامی و نیز دکترای فلسفة تطبیقی می باشند. ایشان با نگارش آثار متعدد که برخی از آنها به عنوان کتاب سال و فصل جمهوری اسلامی ایران برگزیده شدهاند، در گسترش دانش در عرصه های مرتبط با عرفان نقش بسزایی داشته اند. ایشان علاوه بر پژوهش در زمینة عرفان اسلامی، در شناسایی، شناساندن و نقد عرفانهای کاذب و نوپدید نیز تلاش های ستایش برانگیزی را انجام و آثار ارزشمندی را پدید آورده اند. ایشان در سالهای اخیر همزمان با پرداخت به بحث سبک زندگی توحیدی و موفقیت الهی و نگارش کتابهایی در این موضوع، مؤسسة فرهنگی ـ هنری دین و معنویت آل یاسین را تأسیس نموده اند. در ادامه به معرفی برخی از فعالیتهای موسسه از زمان پایه گذاری تاکنون و نیز اهداف و چشم اندازهای آن از زبان وی می پردازیم.
پایش سبک: جناب آقای دکتر لطفا بفرمایید موسسة آل یاسین(ع) از چه زمانی کار خود را آغاز کرده و محورهای فعالیت آن چیست؟
مفهوم سبک زندگی (lifestyle) از جمله مفاهیم جدیدی است که پژوهشگران قلمرو جامعهشناسی و مطالعات فرهنگی در رفتارشناسی انسانها بیان میکنند. دامنة به کارگیری این مفهوم تا آنجا رواج یافته که امروزه جانشین بسیاری از مفاهیم و واژگان سنتی شده است. اصطلاح سبک زندگی پیوند نزدیکی با مجموعهای از مفاهیم دارد؛ مفاهیمی نظیر فرهنگ، جامعه، ذهن، رفتار، معنا، شخصیت، محیط، وراثت، نیاز، سلیقه، مد، منزلت و سنت. این مفهوم از یک سو جزئیترین رویداد مربوط به حیات بشر را شامل میشود و از سوی دیگر تا اعماق وجود آدمی را در بر میگیرد، لذا هم فراگیر است و هم عمیق.
باور ما بر این است که بر اساس معارف عمیق اسلامی که ریشه در آیات قرآن، احادیث معتبر، مفاهیم بیان شده در ادعیه و سیرة بزرگان دارد، میتوان الگویی برای سبک زندگی در این جهان تعریف نمود بگونهای که آدمی را آمادة ورود به زندگی ابدی و زیستن بیپایان کند. مفاهیم مربوط به سبک زندگی در منابع اسلامی بسیار فراوان بوده اما به ندرت استخراج شده است. به همین جهت بود که بررسی رابطة دین و آموزه های دینی با مقوله سبک زندگی به عنوان یکی از محورهای مهم فعالیت، در دستور کار موسسه قرار گرفته است.
ما بعد از گرفتن مجوز از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، از بهمن ماه ۱۳۹۱ فعالیت رسمی خود را آغاز کردیم. موسسه با الهام از رهنمودهای رهبر فرزانة انقلاب اسلامی (حفظه ا…) و با هدف ارتقای فرهنگ عمومی و اعتلای بینش دینی، محورهای فعالیت خود را در سه زمینه مشخص کرد:
محور نخست: سبک زندگی این مفهوم را پژوهشگران علوم اجتماعی و مطالعات فرهنگی از اوایل قرن بیست به کار برده اند. سبک زندگی بالغ بر ۶۰۰۰ ریز موضوع نظیر کار جمعی، مد ولباس، ارتباط موثر، تغذیه، معماری و دکوراسیون، اوقات فراغت و مدیریت درون را شامل می شود. جهان غرب با استفاده از ابزارهای رسانهای و ارتباط جمعی نظیر ماهواره، فضای مجازی، رادیو، تلویزیون، روزنامه و مجلات، موزه و دیگر محصولات فرهنگی سعی دارد الگوهای خود را در همه شئون انسانی و بر همة ملت ها تحمیل کند. بر ما واجب است تا با استخراج الگوهای دینی از منابع اسلامی، در برابر این هجمة فرهنگی گسترده با دست پر ظاهر و پیروز شویم.
محور دوم ارائه عرفان قرآنی امروزه از یک سو با معنویت های وارداتی مقابله می شود و از سوی دیگر جریانهای صوفیانه با مواضع تند عالمان، مواجه شده اند. در این میان خلأیی رنج آور پدید می آید؛ سؤال مهم این است: آیا قرآن و روایات عرفان ندارند؟ اگر دارند، کجاست؟ جوانان جویایِ عرفان به کدام مرجع مطمئن باید مراجعه کنند؟ اینها، همه و همه، شناسایی و ارائه الگوهای مناسب در حوزه عرفان ناب را ضروری مینماید.
محور سوم، نقد و بررسی عرفانهای کاذب با توجه به رواج نسبتا گسترده کیش ها و نحله های مدعی عرفان در جامعه ایران، لازم است گام هایی در جهت شناخت درست و شناسایی دقیق آنها برداشته شود. ضروری است این نوع از تهاجم فرهنگی پاسخی درخور و عالمانه داشته باشد.
پایش سبک: موسسه چه اهدافی را دنبال میکند و چه چشماندازی را برای خود ترسیم نموده است؟
با توجه به محورهای فعالیت موسسه، هدف فعالیتهای آن شامل موارد ذیل می شود:
۱. ارائه الگوهای دینی در ارتباط با محورهای سه گانة پیش گفته؛
۲. دفاع عقلانی از آموزه های دینی و مواجهة منطقی با جریانهای انحرافی؛
۳. شناسایی و تربیت نیروی انسانی؛
۴. زمینهسازی جهت فراهمآمدن پایاننامه ها و مقالات علمی در محورهای سه گانه؛
۵. پیشگیری از بروز الگوهای غیر دینی در ارتباط با محورهای سه گانه؛
۶. جبران خلأ بزرگ علمی ـ دینی در رابطه با سبک زندگی و عرفان ناب؛
۷. حمایت مادی و معنوی از تمامی تولیدات مناسب و مرتبط ؛
۸. ایجاد شبکة کشوری در زمینه سبک زندگی و عرفان ناب؛
۹. ارائه برنامههای آموزشی، پژوهشی، تربیتی و هنری؛
۱۰. بهرهگیری از توانش دانش بشری و سایر فرهنگها.
در راستای همین اهداف، تلاش خواهد شد که این مؤسسه به مرجع علمی ـ فرهنگی مناسبی در عرصههای عرفان و سبک زندگی مبدل شده و بتواند به پیشبرد و ارتقای تولیدات در این عرصه ها کمک نماید.
پایش سبک: در این مدت زمانی که از تمرکز حضرتعالی بر این موضوع و آغاز فعالیت موسسه می گذرد، آیا ذهنیت های پیشینی و ضرورت هایی که برای ورود به این عرصه احساس کرده بودید، تثبیت و تقویت شده است؟
واقعیت این است که امروزه الگوهای مختلف مربوط به سبک زندگی غربی، به صورت بسیار گسترده در شبکه های متنوع ارتباط جمعی تبلیغ و ترویج می شوند؛ اما الگوی سبک زندگی اسلامی نه تنها تبلیغ نمی-گردد بلکه در بسیاری از زمینه ها هنوز طراحی و بازسازی نشده است. سبک زندگی وابسته به انتخاب و انتخاب نیز وابسته به اطلاعات است. اطلاعات محصولی از فرایند ارتباطات است. ارتباطات میتواند میانفردی یا رسانهای باشد. رابطه رسانهها و سبک زندگی، چرخهای بههمپیوسته و دو سویه است. رسانهها سبکهای جدید حیات را پیشروی انسان قرار میدهند و انسانها با خواستهها و نیازهای جدید، سبکهای جدید را آشکار میسازند. رسانهها از طریق بمباران اطلاعاتی، فرهنگ مصرفگرا و مصرفِ فرهنگ را برجسته ساخته، حوزة فرهنگ را فربه میکنند. امروزه رادیو، تلویزیون، ماهواره، موزه، سایت، وبلاگ، تالار گفتگو و دهها نوع دیگر محصولات فرهنگی، فضایی را فراهم آوردهاند که همگان در معرض آنها قرار می گیرند و بخش مهمی از عمر خویش را به مصرف آنها اختصاص میدهند و از این طریق سبک زندگی تا عمیقترین لایههای خانوادهها نفوذ میکند.
از سوی دیگر، امروزه مدل های گوناگون سبک زندگی فراگیر شده و شئون مختلف زندگی انسانی را در بر گرفته است. امروزه الگوهای متنوعی برای سبک زندگی وجود دارد؛ سبک زندگی دخترانه یا پسرانه، سبک زندگی روستایی یا شهری، سبک زندگی سنتی یا مدرن، سبک زندگی مصرفگرایانه یا تولیدی، سبک زندگی زاهدانه یا عاشقانه، سبک زندگی فردمحور یا جمعی، سبک زندگی ایرانی یا عربی یا غربی یا شرقی، سبک زندگی بالاشهری یا پایینشهری، سبک زندگی خشونتمدار یا عاطفی، سبک زندگی فمینیستی، سبک زندگی سیاسی، سبک زندگی پلیسی، سبک زندگی طبقاتی، سبک زندگی رفاهطلب، سبک زندگی جهانوطنانه، سبک زندگی بسیجی، سبک زندگی تودهوار، سبک زندگی قومگروانه، سبک زندگی مدگرا، سبک زندگی شیطانی، سبک زندگی ریسکپذیر، سبک زندگی مهاجران، سبک زندگی قدرتگرا، سبک زندگی در اوقات فراغت، سبک زندگی ارزشمدار و سبک زندگی توحیدی و…
همچنین سبک زندگی در حوزهها و محدودههای وسیعی نفوذ میکند؛ شاخصهای شناختی، مدیریت تصمیمگیری، اخلاق اجتماعی، معاشرت، پوشش، آرایش، مد، غذا و تغذیه، آشپزی، معماری، دکوراسیون داخلی، طراحی صنعتی، تفریح و گردش، استفاده از جواهرات، تندرستی، ارتباطات گفتاری، محیط زیست، کسب وکار، روابط زناشویی، شغل، سخنگفتن، گذراندن اوقات فراغت، الگوی مصرف، سبک راه رفتن و مدیریت احساسات و…
بر این اساس، نکته دارای اهمیت این است که درنگ در عمق الگوهای سبک زندگی مدرن به ما می گوید که زیر پوست تمامی آنها مسیحیت است که نقشآفرینی میکند. در عصر جدید بخش قابلتوجهی از مطالعات دربارة تکنیکهای زیستن به نقش دین در مفهوم سبک زندگی بازمیگردد. یکی از مهمترین ابعاد مفهوم سبک زندگی این است که دین میتواند به عنوان نیروی برتر، نقشی حیاتی در الگوی حیات و نحوة زیستن آدمیان بر روی زمین ایفا کند. دین به عنوان نظامی از باورها، ارزشها و رفتارها میتواند آدمی را برای دستیابی به سبک الهی در زندگی مدد دهد. اما دین مسیحیت به دلیل انحرافهای پرشمار و کاستیهای فراوان هرگز نتوانسته است الگویی جامع و عمیق برای نحوة زیست انسانها ارائه دهد.
مروری بر زندگی ایرانیان در این سی سال اخیر نشان می دهد که به صورت واضح برخی از شیوه های زندگی دچار تغییر و تحول شده است. این تغییرات گاهی مثبت و گاهی منفی است. شایسته است نظام اسلامی، الگویی مناسب برای این تغییرات ارائه دهد تا ضمن نشان دادن قدرت اداره دنیا توسط دین، بتواند موفقیت و مشروعیت حکومت دینی را تثبیت نماید.
ضرورت و اهمیت مسأله الگوی سبک زندگی دینی آنگاه دو چندان می شود که بدانیم این امر از مطالبات جدی مقام معظم رهبری است.
پایش سبک: در این موسسه از بدو تاسیس تاکنون چه اقدام ها و فعالیتهایی صورت گرفته است؟
موسسه در راستای تحقق اهداف خود، با وجود گذشت مدت اندکی از تاسیس، فعالیتهای قابل توجهی داشته که بخش از آنها عبارتند از:
۱. انتشار کتاب «آفتاب و سایه ها»؛
۲. انتشار دورة ۸ جلدی «جنبش های نوظهور معنوی»؛
۳. انتشار کتاب «لطفا فریب نخورید!»؛
۴. انتشار کتاب «زمزمه های شیطانی»؛
۵. انتشار دورة سه جلدی «سبک زندگی توحیدی» با عنوانهای «آرامش»، «خودباوری» و «بخشش»؛
۶. انجام پروژه رصد عرفانهای کاذب با سفارش شورای عالی انقلاب فرهنگی؛
۷. انجام پروژه رصد سبک زندگی در فضای مجازی؛
۸. برگزاری حدود سیصد کارگاه در سطح کشور؛
۹. تربیت بیش از پنجاه نفر نیروی کارشناس کارآمد؛
۱۰. تأسیس کتابخانه تخصصی؛
۱۱. آسیب شناسی فیلم های معناگرا؛
۱۲. تهیة بانک جامع اطلاعات فعالان و مراکز در سه محور مذکور؛
۱۳. ارائه مشاوره به قربانیان فرقه های نوظهور؛
۱۴. برنامهریزی برای اجرای رشته «عرفان عملی با رویکرد شیعی» در سطح کارشناسی ارشد.
پایش سبک: لطفا دربارة کارهای در دست اجرا یا در حال آغاز مؤسسه توضیحی بفرمایید.
برنامه هایی برای کوتاه مدت طراحی شده که هم اکنون در حال اجراست که مهمترین آنها شامل موارد ذیل می شود:
۱) ساخت فیلم کوتاه ، مستند و کلیپ؛
۲) تولید بولتن تحلیلی ـ علمی؛
۳) راه اندازی سامانه پیامکی؛
۴) طراحی برنامه های هنری ـ رسانهای ، نظیر فلش، انیمیشن و نرمافزارهای چند رسانهای؛
۵) نگارش مجموعه ۱۰ جلدی کتاب های: اوقات فراغت، فرهنگ آپارتماننشینی، فرهنگ کار، فرهنگ هتل داری، فرهنگ شهـروندی، فرهنـگ سـازمانی، آرایـش و پوشـش، تغـذیه و بهداشت، معـماری و دکوراسیـون؛
۶) نگارش کتاب های مختلفی نظیر کتاب مترو، بانوان و اصناف؛
۷) تهیة دوره ۷ جلدی با عناوین سبک زندگی نبوی، علوی، حسینی، سجادی، صادقی، رضوی، مهدوی؛
۸) اجرای طرح تم پارک؛
۹) انتشار نشریه (ماهنامه، فصلنامه)؛
۱۰) استمرار طرح رصد در سطح وسیع و در حیطه های گوناگون؛
۱۱) برگزاری همایشها و نشستهای علمی در قالب کرسی های آزاداندیشی و نظریه پردازی؛
۱۲) راه اندازی سایت مرجع و تخصصی سبک زندگی؛
۱۳) راه اندازی سایت مؤسسه؛
۱۴) تهیه و عرضة کتاب های صوتی.
پایش سبک: برای میان مدت و بلند مدت چه برنامه هایی دارید؟
از آنجایی که یکی از مسائل مهم در هدفگذاری و برنامههای مؤسسه، پرهیز از انجام اقدامهای گذرا و سطحی و امور انتزاعی و غیرکاربردی بوده و تلاش شده برنامه ها دارای تنوع و جامعیت لازم باشد. در همین راستا، برنامه های متنوعی با توجه به نیازهای روز مورد توجه قرار گرفته و کارهای مقدماتی آن در حال انجام است که برخی از آنها شامل طرح های ذیل می شود:
۱) پیگیری تصویب رشتة عرفان عملی در مقطع کارشناسی ارشد؛
۲) پیگیری تصویب رشتة سبک زندگی اسلامی در مقطع کارشناسی ارشد؛
۳) ایجاد و راهاندازی دانشگاه مجازی؛
۴) تولید محتواهای مربوط به سبک زندگی برای شبکة آزاد IPT.V؛
۵) برگزاری دورة دو ساله تربیت مربی سبک زندگی؛
۶) پایه گذاری شبکة خانگی سبک زندگی؛
۷) برگزاری نمایشگاه های فصلی و مناسبتی با موضوع سبک زندگی؛
۸) نگارش داستان مصور ویژه کودکان (کُمیِک اِستریپ)؛
۹) راه اندازی «وِیکی سبک زندگی»؛
۱۰) راه اندازی «وِیکی عرفان».
پایش سبک: لطفاً دربارة نگارش و انتشار دورة ده جلدی سبک زندگی اسلامی که به نظر می رسد اتفاق مهمی در این عرصه باشد، توضیحاتی ارائه فرمایید.
رصدهای صورت گرفته نشان میدهد شیوة انتقال سبک زندگی غربی به ایران به صورت مستقیم، هنری، ترجمه و تألیف صورت می پذیرد. پرداختن به مباحث سبک زندگی و نیز تکنیکهای موفقیت به سه شکل امکانپذیر است؛ روش اول اینکه تمامی مباحث مربوط به این دو حوزه را همانگونه که در جهان غرب مطرح شده از طریق ترجمه، برگزاری کارگاه و تألیف کتاب به کشور منتقل کنیم و به مخاطبان مسلمآنکه دارای باورهای قرآنی و اسلامی هستند عرضه کنیم. واکنش مخاطب در این وضعیت از دو حالت بیرون نیست؛ یا آنها را می پذیرد که این امر به معنای ایجاد دگرگونی در نگرشها، بینشها و باورهای اوست که خواستة امپراطوری فرهنگی غرب نیز همین است. یا مخاطب نمی پذیرد و این گونه افکار تضاد درونی در وی ایجاد می کند و این امر سبب توسعه ناامنی ایمانی در جامعه میباشد.
روش دوم اینکه اینگونه مباحث آنگاه که به ایران میرسد با چند آیه و حدیث همراه گردد و به تعبیری سبک زندگی غربی، بومی و اسلامیزه گردد. هدف کسانی که اینگونه درهم آمیزی های نامبارک را انجام میدهند، یافتن گوشهای بیشتر در میان مخاطبان مسلمان است تا از این راه بازار کسب و کار خویش را رونق بخشند و اگر تکنیکهای کسب ثروت را آموزش میدهند، در واقع از این طریق سود سرشار نصیب خود کنند. پیداست که این شیوه به جز آسیب پیشگفته، نوعی خیانت تلقی میشود؛ زیرا از یک سو دو امر ناسازگار را کنار هم نشاندهایم تا به دروغ نشان دهیم آن دو سازگارند و از سوی دیگر موجب سوءبرداشت از کلام خدا شدهایم و از طرف سوم کتاب خدا را وسیلهای برای ارتزاق در دنیا قرار دادهایم.
شیوة سوم این است که اولاً آیات و احادیث مبنای اصلی قرار گیرند، ثانیاً درصدد باشیم دیدگاه دین را در باب مسائلی که امروز در حوزة سبک زندگی و نیز موفقیت مطرح است، استخراج کنیم؛ به تعبیری، مسائل را به دین عرضه کنیم نه اینکه بر آن تحمیل کنیم، ثالثاً به هر آنچه که از متن دین برآمد پایبند شویم و رابعاً در عرضة مباحث، از ادبیات و قالب های نو نظیر داستان، کلمات قصار و شعر استفاده کنیم.
به بیان دیگر میان «مبنا» و «روش» تفکیک قائل شویم؛ به این معنا که مبنای استنباط و استخراج دیدگاهها، آیات و احادیث باشد اما در عرضة محتوا از شیوههای نو و جذّاب بهره گیریم. پس شیوة اول «غربی»، شیوة دوم «التقاطی» و شیوة سوم «دینی» میباشد؛ زیرا تنها با نگاه سوم، سبک زندگی دینی و توحیدی در اختیار ما است. به نظر می رسد تألیف آثاری در زمینه سبک زندگی اسلامی در این دوره با رویکرد پیش گفته، ضروری است. مؤسسة فرهنگی هنری دین و معنویت آل یاسین با اولویت قرار دادن مسئلة سبک زندگی با رویکرد سوم، بر آن است تا مدلی اصیل از «الگوی سبک زندگی دینی» ارائه دهد و از آنجا که مفهوم سبک زندگی موضوعی جدید است میتوان امیدوار بود که طرح اینگونه مباحث در آیندهای نزدیک، جایگاه مهمی داشته باشد.
پایش سبک: این مجموعه دارای چه محورها و عنوان هایی خواهد بود؟
این مؤسسه در نظر دارد پروژة ده جلدی سبک زندگی دینی را به شرح ذیل اجرا نماید:
۱) اوقات فراغت (چیستی، کارکردها، نقش رسانه ها، نقش خانواده، گردش و تفریح، فرهنگ چادرهای سفری و سفرهای ارزان)؛
۲) فرهنگ رانندگی و ترافیک (رانندگی بانوان، رانندگی معلولان و جانبازان، رعایت علائم رانندگی، سد معبر، لوازم ایمنی، سرعت، آلودگی محیط، وسایل نقلیة عمومی، حفظ ایمنی، رعایت حقوق دیگران، نظافت، مهارت و مسابقات و جاده)؛
۳) فرهنگ آپارتماننشینی (چیستی، الزامات فردی، همسایگی، روابط اجتماعی و اخلاق آپارتماننشینی)؛
۴) فرهنگ کار (کسب های پاک و ناپاک، شکست شغلی، پایین بودن کیفیت تولیدات، کارگریزی، به تأخیر انداختن، وجدان کاری، رضایت از کار، تقسیم کار، دورکاری، محیط کار، مردمداری و اشتغال زنان و کودکان)؛
۵) فرهنگ شهروندی (چیستی، شهروند ملی و جهانی، حقوق مدنی و سیاسی، حدود آزادی، احترام به اقوام، برابری ها و رعایت حقوق یکدیگر)؛
۶) سبک آرایش و پوشش (پوشش در فرهنگ مدرن، حدود اسلامی، آداب دینی، مصرف گرایی، مدگرایی، خودشیفتگی، لباس شهرت، عفت و غیرت و مدل دینی)؛
۷) فرهنگ سازمانی و اداری (اصول فرهنگ سازمانی، رشوه خواری، برخورد نامناسب، عدم پیگیری، بی-نظمی، کاهش بهره وری، مسئولیت گریزی، بی انصافی، پول شویی، پول زیر میزی، ربا، شتابزدگی، نظام تنبیه و راهکارهای اصلاح)؛
۸) هتلداری اسلامی (معماری و دکوراسیون، میهمانداری، زیباسازی محیط، حریم خصوصی، میراث فرهنگی، گردشگری، سفرها، اصول اخلاقی، اسراف، تغذیه، بهداشت و الگوهای رفتاری)؛
۹) نقش مساجد در سبکدهی (کارکردها، مخاطب شناسی، اخلاق گفتگو، سبکهای محاوره، شیوههای جدید آموزش دین و مساجد خارج از کشور)؛
۱۰) تغذیه و بهداشت (سلامت و بیماری، خوراکیها و آشامیدنیها، رژیم های غذایی، فرهنگ فستفود، بهداشت فردی و جمعی و محیط، آلودگی صوتی و بصری، آلودگی هوا و دریا، پسماندها و بیماریهای فراگیر)
شایان ذکر است که انتخاب موضوعات مزبور، یکی به دلیل نیازهای موجود در جامعه می باشد و دیگری بر اساس پرسشهای رهبر فرزانة انقلاب استخراج شده است.
پایش سبک: آیا این مجموعه نسبت به آثار دیگری که احیانا در این حوزه وجود دارد و یا در دست تدوین از سوی مراکز دیگر می باشد، دارای امتیاز و برتری خاصی است؟
بله؛ به نظر می رسد نحوه هدفگذاری و روش گردآوری و تدوین این مجموعه سبب امتیازیابی آن نسبت به مجموعه هایی است که شاید با همین رویکرد نگاشته شده یا در حال نگارش میباشند. لذا پروژه مزبور دارای امتیازاتی است که عبارتند از:
۱) محتوای این مجموعه بر اساس متون دینی شامل از آیات، روایات و سیره الگوی اسلامی ارائه می-شود؛
۲) سعی شده است الگوهای دینی، کاربردی و اجراپذیر باشند،
۳) در این مجموعه نخست وضعیت موجود، آسیب شناسی سپس راهکارهایی عملی برای بهبود آن عرضه می شود؛
۴) در این مجموعه می کوشیم تا ضمن ارائة مبانی نظری، به الگوهای عملی نیز توجه شود؛
۵) مباحثی که در این مجموعه عرضه می شود ناظر به شرایط موجود ایران اسلامی است؛
۶) در این مجموعه از درازگویی پرهیز شده، مباحث به صورت مختصر و مفید ارائه می شود؛
۷) مخاطب این مجموعه، نوجوانان و جوانان هستند؛
۸) مجموعة فوق بر اساس الگویی واحد تنظیم و ویراستاری می شود؛
۹) دورة مزبور نمونة مشابهی ندارد؛
۱۰) چاپ و نشر مجموعة مزبور سرآغازی است برای فراهم سازی چندین مجموعة ده جلدی دیگر؛
۱۱) کتب به صورت مصور منتشر خواهند شد؛
پایش سبک: از فرصتی که در اختیار ما گذاشتید سپاسگزاریم.
معرفی برخی از مؤسسه های فعال در حوزه سبک زندگی
همان طور که در جای جای این نشریه اذعان و بر آن تأکید شده است، مقولة سبک زندگی، مهمترین و پردامنهترین موضوع فرهنگی جامعه به شمار می آید. سبک زندگی، همة جنبه های زندگی فردی و اجتماعی افراد را در بر می گیرد. از این رو به جرأت می توان گفت که در زمرة عمدهترین چالش های فرهنگی جامعة ایرانی در زمان حاضر، هجوم سبک زندگی غربی است. از این رو مهمترین راهکار در این زمینه، بازگشت به سبک زندگی اسلامی است. متن پیشرو، معرفی برخی از مؤسسههایی است که در حوزه های گوناگون مرتبط با سبک زندگی فعالیت دارند.
برخی از این مؤسسهها به طور خاص و تخصصی به سبک زندگی اند و برخی دیگر دارای کارویژه هایی در این عرصه می باشند که حاکی از دغدغهمندی آنان نسبت به این موضوع است. این موسسهها عبارتند از:
۱. مؤسسة فرهنگی ندای فطرت
مؤسسه فرهنگی «ندای فطرت» مجموعهای است پژوهشی- تبلیغی که از ابتدای سال ۱۳۹۱ به صورت رسمی تاسیس گردیده است. نیمی از فعالیتهای این مؤسسه، در حوزة مباحث بنیادین تربیتی و سبک زندگی اسلامی است. هماکنون نزدیک به ۳۰ پژوهشگر در این حوزه در آن مشغول به پژوهش میباشند. تاکنون بیش از ۱۰۰ برنامة کارگاهی و سمیناری را استادان و پژوهشگران این مؤسسه در دانشگاهها و مراکز علمی کشور در زمینه مباحث سبک زندگی، زندگی معنوی، مهندسی زندگی، زندگی بر مبنای انتظار، نقد ماهواره و فیلمهای مرتبط با سبک زندگی و.. برگزار کرده اند.
برخی اهداف این مؤسسه عبارتاند از:
• ارائة مفاهیم دینی در چهرهای نو، ساده و کاربردی؛
• مقابله با هجمة فرهنگی غرب و مبارزه با ناهنجاریهای اجتماعی و فرهنگی موجود؛
• آموزش تعالیم اخلاقی و تعالیبخشی معنوی و معرفتافزایی دینی در سطح جامعه؛
• توانمند کردن نهاد خانواده در تربیت دینی و کمک به افرادی برای کسب مهارتهای زندگی دینمدارانه؛
محورهای فعالیت این مؤسسه بدین قرار است:
واحد سبک زندگی؛ تحکیم خانواده در آموزه های قرآنی؛ سبک زندگی شهید مهدی باکری؛ احسان و نیکوکاری در اسلام؛ ابتنای سبک زندگی اسلامی بر دانشهای انسانی اسلامی؛ مصرفگرایی فرهنگ خطر جدی؛ تحلیل حیات طیبه از دیدگاه قرآن کریم؛ تجددزدگی مسئلة اصلی زنان ایران؛ مبانی مصرفگرایی در دنیای جدید و مصرف گرایی آفت سبک زندگی اسلامی.
آثار منتشر شده:
۱. کارت کتاب «آخرین خورشید» شامل سی کارت در قالب داستان کوتاه پیرامون زندگینامه، سیره و کرامات امام زمان (عج) و وظایف منتطران؛
۲. کارت کتاب «برکه آسمان» شامل سی کارت در قالب داستان کوتاه، پیرامون غدیر و روایات ناظر به ولایت و وصایت امیر مومنان حضرت علی (علیه السلام)؛
۳. نرمافزار سبک زندگی عاشورایی
آدرس: قم، صفائیه، کوچه ممتاز، انتهای کوچه ۷، پلاک ۱۲، طبقه سوم. www.nedayefetrat.ir
۲. مؤسسه روشنا
روشنا، اولین برند سبک زندگی اسلامی ایرانی است که قصد دارد با ورود حرفه ای به تولید و توزیع کالاها و محصولات زندگی، از جمله نوشت افزار، اسباببازی و همچنین در گام های بعدی در سایر حوزه های زندگی مانند گردشگری و آموزش، قدمی در جهت ترویج و عملیشدن سبک زندگی اسلامی ایرانی بردارد.
http://www.roshana.co
۳. مؤسسه و هیئت قرآنی احیاء
این مؤسسه نشریة «محیا» را که ژورنال تخصصی سبک زندگی است منتشر میکند. این نشریه با رویکرد سبک زندگی، در تلاش است تا با استفاده از قالبهای نو و بدیع مطبوعاتی، زندگی دینی را در میان خانوادهها و جوانان ایرانی نهادینه ساخته، تعریف روشنی از سبک زندگی دینی ارائه کند.
۴. مؤسسة غیردولتی صهبای معرفت
مؤسسة غیردولتی صهبای معرفت، سازمانی مردم نهاد است که پروانة فعالیت خود را در اسفند ۹۱ از وزارت کشور در محدودة ملی دریافت کرده است. محور فعالیت این مؤسسه، برگزاری دوره های آموزشی سبک زندگی و نیز نقد فیلم است.
مؤسسة مردمنهاد صهبای معرفت برای بصیرتافزایی، توانمندسازی، آگاهیبخشی و نیروسازی در میان نسل جوان و در راستای اهداف و آرمانهای انقلاب اسلامی، با بهرهگیری از اندیشههای بنیانگذار جمهوری اسلامی و رهنمودهای مقام معظم رهبری، تشکیل شده و درصدد است ضمن ارتقای هویت دینی، ملی و انقلابی جوانان و به ویژه جامعه زنان، به نیرومندسازی و ژرفابخشی بنیانهای فکری، معرفتی و مهارتی این قشر مستعد و آیندهساز بپردازد. این مؤسسه تلاش دارد از طریق فعالیتهای آموزشی، پژوهشیو مطالعاتی و برگزاری برنامه های فرهنگی غنی، به سمت اهداف خود گام بردارد.
این مؤسسه تلاش دارد از طریق تهیه و تولید مکتوبات گوناگون، ساخت و تولید محصولات رسانهای محتوایی، تشکیل اتاقهای فکر، ایدهپردازی و برگزاری نشستها و دورههای آموزشی ـ تخصصی و معرفتی ـ مهارتی (داخلی و بینالمللی) به این مهم بپردازد. رویکردِ محوری و اساسی این مجموعه، تعهد و پایبندی به اصول اخلاق اسلامی، بهرهگیری از دیدگاه های کارشناسی و تخصصی، ارتقا و عمقبخشی به مبانی فکری و مهارتی اعضای خود، تلاش مستمر و فعالانه، برخورداری از روحیة نشاط و اعتماد به نفس و بکارگیری افراد توانمند فرهنگی با نگرشهای خلاقانه و ارزشی است».
عرصة لوحهای فشرده تصویری کارگاه سبک زندگی و خانواده از محصولات این مرکز میباشد. صهبای معرفت لوح های فشردة کارگاه مبین، با موضوع «سبک زندگی و خانواده» را به علاقهمندان عرضه میکند. این مجموعه که در قالب ۸ دی وی دی آماده شده، شامل مباحث کلیات سبک زندگی؛ الگو و وضعیت خانواده؛ گفتمان خانوادهگرایانه در مقابل گفتمان فردگرایانه؛ زن، خانواده و اقتصاد مقاومتی؛ مساله جمعیت و… می باشد.
آدرس: تهران، خیابان ولی عصر(عج)، روبروی خیابان فاطمی، خیابان صدر، پلاک۳۶، طبقه دوم
۷۰۱۴۲۳۷-۰۹۱۲ و ۸۸۸۵۲۹۷۶-۰۲۱ http://www.sahbamarefat.ir
۵. مؤسسه امیر بیان
امیر بیان گروهی جهادی ـ علمی است که فعالیتهای خود را پیرامون خطابه و سخنرانی از مهرماه ۱۳۸۸ در مرکز آموزشهای تخصصی تبلیغ حوزة علمیه قم به طور رسمی آغاز کرده است. هدف اصلی راهاندازی این گروه، سامان بخشی مقولة خطابه و منبر است که یکی از دغدغه های مهم مقام معظم رهبری در باب یکی از ارکان اساسی عرصة جهاد فرهنگی است.
بخشی از حوزه های فعالیت این مؤسسه، انتشار فصلنامه دربارة سبک زندگی قرآنی است.
۶. پژوهشگاه معراج
این پژوهشگاه که وابسته به مؤسسة اسراء است تاکنون دو همایش دربارة سبک زندگی برگزار کرده است.
پایش سبک زندگی، سال اول، شماره ۱، بهمن ۱۳۹۲، صفحات ۳۴-۳۹.